اسپودومن Spodumene
نام اسپودومن از واژه ی یونانی خاکستر سوخته مشتق شده است.البته این وجه تشابه به دلیل مات بودن و ظاهر خاکستری این کانی می باشد.
اسپودومن یک کانی پیروکسین حاوی لیتیم، آلومینیوم و سیلیکات می باشد با سختی 6/5 تا 7 و در طبیعت به رنگ های مختلفی دیده می شود. فراوان ترین آن ها رنگ خاکستری مایل به زرد دارند، کانزیت و هیدنیت دو نوع اسپودومن هستند و در جواهرات کاربرد دارند.
کانزیت ها دارای رنگ صورتی و ارغوانی هستند و گاهاً اسپودومن صورتی نیز نامیده می شوند. در نوع دیگر هیدونیت های با رنگ سبز که اسپودومن سبز نیز نامیده می شوند و مورد توجه خاص مجموعه داران میباشند. گاهاً کانی هایی هستند که از نظر ظاهر شبیه اسپودومن میباشند و در برخی موارد با آن اشتباه گرفته می شوند مانند: توپاز، تورمالین، پرپدوت، کریزوبریل، دمانتوئیدگارنت.
از تولید کنندگان بزرگ این کانی می توان به کشورهای افغانستان، ایران، (جزیره هرمز)، آمریکا،برزیل، ماداگاسکار، برمه، زیمباوه و کانادا اشاره کرد.
اسپودومن در 1877م. در برزیل پیدا شد. هرچند که تا سال 1879م. کونزیت و هیدنیت به عنوان دو گونه مجزای آن ناشناخته بودند.
نکته مهم:
کم وزنی و اسفنجی بودن آن باعث شناور ماندن روی آب می شود.
شفافیت: شفاف
سختی مو: 7/6.5
وزن مخصوص: 3.21-3.15
ضریب شکست نوری: 1.68-1.65
خواص نوری: B دو محوره (+)
بازگشت نوری: DR
شکست دوگانه: 0.016-0.014
تفرق نور: 0.017
سیستم کریستالی: منوکلینیک
رنگ سائیدگی: سفید
فرم شکستگی: ناهموار،سوزنی
کیلواژ: کامل
جلاء: شیشه ای
ترکیب شیمیایی: LiAlSi2O6
جرم مولکولی: (gm) 186.09
فلورسانس: قوی (زرد،قرمز(