سنگ فیروزه نماد ملی ایرانی ها محسوب می شود و همواره در تاریخ و فرهنگ ایران به آن اشاره شده است. انتخاب نام فیروزه به دورانی که مسیر راه ابریشم از ایران و ترکیه می گذشت و ترکیه دروازه اروپا محسوب می شد،باز میگردد.
فیروزه هایی که از طریق ترکیه وارد ایران می شد به نام (Turkish Stone) به معنی سنگ ترکی شهرت گرفت البته بعدها به نام (Turquoise) در بین تجار جواهر دادو ستد می شد.
فیروزه یک فسفات آبدار مس آلومینیوم است. در طبیعت با رنگهای آبی آسمانی، آبی متمایل به سبز، سبز و سبز متمایل به خاکستری دیده می شود.
در بین آن ها رنگ آبی آسمانی یک دست از ارزش و محبوبیت بالایی برخوردار است. البته رنگ آبی یکدست آن کمیاب است؛ بیشتر فیروزه ها حاوی ناخالصی هایی هستند که به صورت رگه ای در سنگ ظاهر می شود مانند رگه های قهوه ای رنگ به دلیل وجود کانی لیمونیت، رگه های خاکستری سیر به دلیل وجود ماسه های ریز و رگه های سیاه رنگ به دلیل وجود اکسید منگنز که در سنگ دیده می شوند.
عامل رنگ دهنده فیروزه وجود عنصر مس و آهن می باشد که نسبت به حضور بیشتر هر کدام رنگ سنگ نیز تغییر می کند.
فیروزه سنگی نسبتاً نرم و حساس است. در صورتی که برای مدت طولانی استفاده شود رنگ آن کمرنگ می شود. به همین دلیل برای محافظت از رنگ فیروزه آن را در داخل رزین غوطه ور می کنند تا تمام خلل و فرج های سنگ پر شود و در اصطلاح آن را آب بندی می کنند. در مواقعی برای بهتر شدن رنگ فیروزه به رزین رنگ اضافه می کنند.
فیروزه در مقابل اسیدها، حرارت، آب گرم، چربی، مواد آرایشی، مواد شوینده و نور آفتاب بسیار حساس بوده و تغییر رنگ می دهد. برای مثال اگر فیروزه ی آبی رنگ را تا دمای ۲۵٠درجه سانتی گراد حرارت دهیم، به رنگ سبز تبدیل می شود. کانی هایی مانند کریزوکولا، واریسیت، لازولیت، آمازونیت، ورسکایت، دومورتیریت شبیه فیروزه هستند.
از تولید کنندگان بزرگ فیروزه می توان به کشورهای ایران، مصر، ازبکستان، چین، مکزیک، آمریکا، شیلی و روسیه اشاره کرد.
اعتقادات: سنگ مقدسی است که خوشبختی و کامیابی را به ارمغان می آورد و مانع از فقر و تنگدستی می شود؛ همچنین مالکش را در برابر حوادث، مشکلات و چشم زخم محافظت می کند.
اسامی دیگر: کالائیت Callaite، سنگ ترک Turkey Stone.
خصوصیات گوهر
شفافیت: کدر
سختی مو: 6-5
وزن مخصوص: 2.84-2.31
ضریب شکست نوری: 1.65-1.61
خواص نوری: B دو محوره(+)
بازگشت نوری: DR
شکست دوگانه: 0.040
سیستم کریستالی: تری کلینیک
رنگ سائیدگی: سفید مایل به آبی روشن
فرم شکستگی: صدفی،نامنظم
کیلواژ: ندارد
جلاء: مومی،شیشه ای
ترکیب شیمیایی: CuAl6(Po4)4(OH)4(H2O)
جرم مولکولی (gm): 813.44
فلورسانس: ضعیف(سبز،زرد،آبی،روشن)